Kolorektal Kanserde Tarama

Kolorektal Kanser Nedir?

Kolorektal kanser, kolon (kalın bağırsak) ve rektumda oluşan kötü huylu tümörleri ifade eder. Genellikle bağırsak iç yüzeyinde polip adı verilen iyi huylu oluşumların zamanla kansere dönüşmesiyle başlar. Erken evrede teşhis edildiğinde tedavi şansı oldukça yüksektir, bu yüzden düzenli taramalar hayat kurtarıcıdır.

Kolorektal Kanserde Taramanın Önemi

Kolorektal kanser, erken evrede genellikle belirti vermez. Tarama testleri sayesinde:

  • Kanser Erken Teşhis Edilir: Kanser, henüz yayılmadan teşhis edilebilir.
  • Polipler Çıkarılabilir: Kansere dönüşme riski taşıyan polipler, tarama sırasında tespit edilip alınabilir.
  • Hayatta Kalma Oranı Artar: Erken teşhis sayesinde hastaların iyileşme oranı büyük ölçüde artar.

Kimler Kolorektal Kanser Taraması Yaptırmalıdır?

  • 50 Yaş ve Üzeri Bireyler: Risk yaşla birlikte artar.
  • Ailede Kolon Kanseri Geçmişi Olanlar: Genetik yatkınlığı olan kişilerde tarama daha erken yaşta başlanmalıdır.
  • Polip Geçmişi Olanlar: Daha önce bağırsakta polip tespit edilmiş bireyler.
  • İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları Olanlar: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi durumlar riski artırır.

Kolorektal Kanser Tarama Yöntemleri

  1. Kolonoskopi:
    • Kalın bağırsağın tamamı bir kamera yardımıyla incelenir. Polipler varsa çıkarılabilir.
    • 10 yılda bir yapılması önerilir.
  2. Sigmoidoskopi:
    • Kalın bağırsağın alt kısmının incelenmesi için kullanılır.
    • 5 yılda bir önerilir.
  3. Gaitada Gizli Kan Testi (FOBT):
    • Dışkıda gizli kan tespiti yapılır. Pozitif çıkması durumunda ileri testler yapılır.
    • Yılda bir kez önerilir.
  4. CT Kolonografi (Sanal Kolonoskopi):
    • Radyolojik görüntüleme yöntemiyle bağırsaklar incelenir.
    • 5 yılda bir yapılması önerilir.

Taramadan Sonra Ne Yapılır?

  • Normal Sonuçlar: Tarama testi negatif çıkarsa doktorun önerdiği aralıklarla yeniden tarama yapılır.
  • Polip Tespiti: Polipler alınarak biyopsi yapılır ve düzenli takip önerilir.
  • Anormal Sonuçlar: Kanser şüphesi varsa ileri tetkikler yapılır ve tedavi planı oluşturulur.
Kolon ve Rektum Kanserinde Tarama Kolonoskopisi ne zaman yapılmalıdır ?

Risk içermeyen hastalarda kolorektal kanser tarama Kolonoskopisi ne zaman yapılmalıdır.

Yıllık gaitada gizli kan  ve her 5 yılda bir sigmoidoskopi

40 yaş  tan başlayarak her 5  Her 5 yılda  bir veya Ailedeki kişinin 10 yaş daha erken  olarak  her 5 yılda bir kolonoskopi yapılmalıdır

Her 3 yılda bir kez Kolonoskopi, Kolonoskopik  incelemede  başka polip yoksa 5 yılda bir kolonoskopi yapılabilir.

Sadece sol kalın barsakta kolit mevcutsa  15 yıl sonra başlayan 1-2 yılda bir takip.