Dünyada 1.4 milyar insan kilolu veya aşırı kiloludur. Bu nedenle çok çeşitli potansiyel metabolik ve organları ilgilendiren problemle karşı karşıya kalmaktadır.
Obezitenin ameliyata uygun olamayan veya ameliyat tedavisini istemeyen kişilerdeki tedavisi amcıyla 1982 yılından beri mide balonu uygulaması yapılmaktadır. Günümüzde endoskopik uygulamalar ve ayarlanabilir balon ile dinamik bariyatrik obezite çözümleri oluşmaya başlamıştır.
Teknolojideki gelişmelerin artarak devam etmesi ile gelinen noktada balon uygulaması yaygınlık kazanmıştır. Kilo vermenin kolaylaştırılması amacıyla mide hacmini kısıtlamak ve yeni bir alışkanlık kazanmak amaçlı biyo -uyumlu materyalden imal edilmiş ve hacim ayarlaması yapılabilen mide balonları diğer balonlara göre daha da fazla kullanılmaya başlanmıştır.
Mide balonu yemek öncesi açlık duygusunu azaltır, tokluk duygusunu artırır kilo verilmesine yardımcı olur. Mide boşalımı süresini artırır.
Kısa sürede diyet uygulaması ve spor ile bariatrik cerrahi de gereken hazırlık döneminin de uygulanmasını sağlayabilir. Yapılan çalışmalar mide balon uygulamasının tolerasyonunun uygun daha iyi hayat kalitesi sağlayan bir uygulama olduğu konusunda hem fikirdir.
Mide balonu aşağıdaki mide barsak hastalığı tanısının olmadığı kilo kontrolünü sağlayamayan her morbid obez olguya yapılabilir.
Olgunun komorbiditeleri olması ve konservatif tedaviyi istemesi yeterlidir.VKİ > 35 olan Cerahiyi istemeyen , uygun olmayan cerrahinin kontrendike olduğu vakalarda düşünülebilir.
VKİ>50 olan ve cerrahi açısından yüksek riskli olan olgularda cerrahiye hazırlık için uygulama yapılabilir
Önceki gastrik cerrahi geçirenler.
Hiyatus hernisi 3-5 cm den büyük kişiler.
Potansiyel üst gis kanamalı lezyonları olanlar
Gebeler
Gebe kalmak isteyenler
Alkol bağımlılığı olanlar
Hormonal ve genetik nedenli gebeliği olanlar
5 yıl içerisinde malin hastalık geçirenler
Ciddi düzeyde karaciğer hastalığı geçirenler
Obezite için aktif ilaç tedavisi gören olgular
Endokopi yapılamayanlar
Aktif gastrit
HPilori enfeksiyonu olanduodenal ülserliler
Orta ileri özefajit olan olgular
Üst GİS dn kanama olanlar
NSAİD ant koagulant, anti agregatör ilaç kullananlar
Psikiyatrik hastalığı olanlar
Mide kanaması geçirenler
Yemek borusu ve gırtlakda gelişim bozukluğu olanlar
Farengeal (Boğaz üst orta kısım) kısımda geçiş zorluğu, yaşanabilir gene de uygulayıcı deneyimi ile bu durum aşılabilmektedir.
Genelde endoskopik güçlüklerle balon çıkartılırken karşılaşılabilir.Ek girişim ve cihaz gerekebilir, zaman alabilir.Bu durum çok nadir olsa da hava ile şişirilmiş balonlarda daha fazladır.
Ayarlanamayanlar 6 ay ile ayarlanabilenler 12 ay arasında midede kalabilir.
Genelde balon uyguaması sonrası 3 saatlik bir hastane takibi yeterli olsa da balon uygulamaları sonrası gıda tolerasyonu olmaması ve bulantı kusma nedeniyle hastalar 1-3 gün arasında hastane de kalabilir.
Ayrıca epigastrik ağrı yanma (%37.4), bulantı %20, kusma ile %50 oranında karşılaşılabilir.
Psikolojik nedenler ve tolerans eksikliği nedeniyle olguların bir kısmında çıkartmak gerekebilir.
Mide balonu uygulması sonrası sıvı diyet, proton pompası inhibitörü, (çıkarıncaya kadar), anti emetikler 1-2 hafta gerekebilir.
Mide deki hacmin ayarlanarak tolerasyon ve kilo kaybı kontrolünün sağlandığı mide balonları daha iyi sonuçların gösterilebildiği daha uzun süre kalan balonlardır.
Mide balonu mide içerisinde belli bir süre etkinlik gösterebilir. Hacim ayarlaması sayesinde tolerasyon ve uyum daha fazla sağlanabilir. Hacim artımı yönü kullanılarak yetersiz kaldığı durumlarda kilo vermeyi sağlayacağı hacimlere çıkartılabilir. Balon hacminin düşürülmesi ile hastanın tolerasyonu artar daha uzun süre midede kalabilir. Son dönemde yapılan çalışmalar göstermiştir ki, ayarlanabilir mide balonu özellikle ilk dönem veya aralıklı olarak tolerasyon güçlüğü yaşayan hastalarımızda kolaylıklar sağlayabilir. Bu nedenle 12 ay etkin kilo verdirerek mide de kadar kalabilir. Mide balonu gastrik motilite azalmasına bağlı retansiyon etkisini en yüksek 8-16. haftada gösterir. En yüksek kilo kaybı etkisi de bu periyodda kaydedilir. Diğer balonlarda gastrik motilite etkisi 27-39 . haftadan sonra da geri dönerken Hacim artırılması sayesinde etkin kilo kaybı artarak sürer.
Mide balonu uygulaması yüksek vücut kitle indeksine sahip kişilerde daha etkili olduğu görülmüştür. Ortalama Vücut kitle indeksi 30-35 olan olgulardafazla kilonun ortalama %36.5 verilebilirken 35-40 aralığında ki olgularda ortalama fazla vücut ağırlığının %50 ‘sine kadar verilebildiği gösterilmiştir. Mide balonu çıkartılması sonrasında uzayan etkiyle %5-10 daha ağırlık azalması saptanmıştır.
Aynı hacim etkisinin mide de meydana getirdiği motilite azalması ve hacim etkisinin devamı azalarak bitmektedir. Ayarlanabilir mide balonu ile hacim artımı bu etkinin devamını sağlamaktadır.
Ayarlanabilir balonların etkinliğİ %83,7-total vücut ağırlığı kaybı-%14- Fazla kilo kaybı -%52-ortalama kilo 31.7 lbs olarak bulunmuştur.
Diğer balonların: %39,7-total vucüt ağırlığı kaybı %8,3 eksessive vücut ağırlığı kaybı -%30 ortalama kilo 17.1 olarak bulunmuştur.
Diğer bir taraftan en çok etkiyi gösterip etkisinin sonlandırıldığı dönemde hacim artırılması kilo kaybı etkisinin artması ile sonuçlanabilir.
Yapılan çalşmalarda ayarlanabilir ve ayarlanamayan mide balonu arasında kilo kaybı açısından anlamlı olarak farkı yaratan önemli gelişme de budur.
Evet uzamış etkisi sayesinde mide balonu çıkartılmasından sonra da kilo kaybı devam edebilir.Bu miktar vücut kitle indeksinin %10’una kadar çıkabilir.
Bunun yanında işlem sonrası kilo kaybı etkisinin artmasının sağlanması da ayarlanabilir mide balonunda daha uzun sürmektedir.
Bu etki uygun yaşam tarzı ile desteklenen olgularda 36 aya kadar uzamaktadır.
Bununla beraber çıkartılmasını takiben gereken kurallara uyulmazsa kilo alımı
Genç olgular, morbid obezler, uygulama sonrası kusması olan olgular daha iyi kilo kaybı süreci yaşarken eme bozukluğu olan olgularda başarısız olma ihtimali daha fazladır.
Bu olguların ortalama 1/3’ üne bariatrik cerrahi uygulanmaktadır.
Mide balonu uygulamasını endoskopik girişimsel işlemleri uygulama bilgisie sahip yeterli komplikasyon ile başa çıkma yetisi olan endoskopistler yapmalıdır.
Mide balonu uygulamaları 8 saatlik açlık durumunun gerektirdiği anestezi altında yapılır.
İlk önce üst gastrointestinal endoskopi yapılarak gastrik mukoza değerlendirmesinde problem olmadığı ortaya konulmalıdır. Endoskopun taşıdığı balon görülerek mide içerisinde metilen mavisi ile boyanmış serum yardımıyla 500-600 cc ye kadar şişirilir.
Hastalar 2 saat boyunca takip edilir, uygun olgular semptom kontrolü sonrasında taburcu edilebilir.
İlk 4 hafta sıvı diyet sonrasında yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Ortalama 1100 kalori olan kalori azaltılmış diyet düzenlemesi gerekir.aması gerekmektedir.Diyet içeriği %20 protein içermelidir.
Değişik serilerde balon uygulamasına tolerasyon eksikliği nedeniyle zamanından önce son verildiği görülebilmektedir.Bu oran %13 olguya kadar çıkabilmektedir. Erken çıkartılma gereksinimi bayanlarda , bir aydan fazla gastrointestinal bulguları azalmayan olgularda daha sıklıkla rastlanır.
Ayrıca ilerlemiş özefajit, peptik ülserle de karşılaşılabilir.
Balonun patladığı olgularda ince barsak tıkanıklığına neden olabilir.Ameliyat gerekebilir.Çeşitli barsak ve yemek borusu zedelenmeleleri de görülmüştür.
Az sayıda da olsa uygulama esnasında işlem tekrarı gerekirken özellikle hava ile doldurulan balonlarda daha fazla görülen kendiliğinden boşalma, patlama, gibi durumlarla karşılaşılabilir. Özellikle çıkartılırken anestezi derinleştirilmesi gerekebilir. Üst kısımda ağızdan çıkartılması ile ilgili zorluklar yaşanabilir. Laparoskopi gereken vakalar bildirildiği gibi aşağıya doğru barsaklara uzanarak barsak tıkanıklığı oluşturan vakalarda mevcuttur.
2016 dan bu yana Mide balonu uygulamaları ile ilişkilendirilen 12 ölümlü vaka bildirilmiştir. Şu an itibariyle balon uygulamalarında ölüm riski 10000 ölümde dört olgudan daha az olarak kabul edilmektedir.
Obezite için mide cerrahisinde bu oran %0.22 dir.
Mide balonlu olgular ilk hafta haftada 2 kez ilk ayın sonunda,3 ve 6. Ayda beslenme uzmanı, kilo kontrol ekibi tarafından takip edilmelidir. Farklı bulgular olmadığı müddetçe endoskopi gereksinimi yoktur